Ik zie altijd de voedselzandloper voor me, echter ik weet dat de bovenkant doorloopt naar de onderkant. Met andere woorden; wat minder goed is, is ook weleens goed en wat goed is, is ook weleens minder goed. De beste methode om gezond te eten is nog altijd; eet gevarieerd en alles met mate. Hoe simpel kan het zijn. Onderstaand verhaal gaat over wat goed is, is ook weleens minder goed.
Ik kom de laatste tijd in een biologische supermarkt. Voel me soms een kind in een snoepwinkel. Ik kijk mijn ogen uit naar al dat nieuws om mij heen. Ik zie diverse graansoorten de revue passeren, graansoorten waarvan ik nog nooit eerder heb gehoord zoals amarant, kamut, farro en freekeh (spreek uit als frieka). Ja, ik heb hier nog nooit van gehoord, laat staan dat ik weet wat het is en wat ik er mee moet. Mijn vraag is dan ook " Hoe moet ik dit bereiden?" Ik voel mij totaal niet dom met deze vraag daar ik weet dat de meeste van jullie dit ook niet weten.
Ik vind het eigenlijk raar dat er geen informatie bijstaat. Althans ik vond dit raar. Als ik erover nadenk dan staat die informatie ook niet bij mij om de hoek in de supermarkt. Dit komt simpelweg dat ik ben opgegroeid met rijst en aardappelen. De artikelen in de "gewone" supermarkt komen mij dus bekend voor en die van de biologische supermarkt niet. Maar daar is altijd wat aan te doen, het onbekende kan ik ook bekend maken. Ik heb tenslotte internet en ik heb een pracht van een boek gekregen: Supergranen van Chrissy Freer. Op één van mijn volgende blogs zal ik wat meer vertellen over bovenstaande granen. Ik wil het dit keer hebben over het supergraan quinoa.
Quinoa (spreek uit als kien-wah) was zo'n onbekende graansoort. Eigenlijk is het geen graansoort, het is familie van de bieten en spinazie. Voordeel van dit is dat het mede daardoor gluten- en tarwevrij is. Hierdoor is het mild voor de spijsvertering. Nog een voordeel, het is zonder fytinezuur*. Tevens heeft quinoa een hoog eiwit-en mineralengehalte. Het zit barstensvol magnesium en mangaan, tevens veel lysine (aminozuur) en de vitamines B2, B11 (foliumzuur) en E.
Veel mensen om mij heen kopen quinoakorrels en de meeste vinden het erg lekker. De voedingsindustrie springt hier dan ook gelijk op in. Er is nu ook volop te krijgen quinoavlokken, quinoameel en gepofte quinoa. Iedereen dus aan de quinoa. Helaas is dit weer te veel van het goede. Er zit ook één groot nadeel aan quinoa en dat is het giftige bitterstof saponinen. Wat is dit nu precies.
Saponinen beschermen planten tegen schimmelgroei. Sommige saponinen zouden een gunstig effect hebben op de cholesterolhuishouding. De meeste saponinen zijn na inwendig gebruik giftig en kunnen leiden tot bv netelroos (huidreactie). Saponinen breken de celwand af en zijn schadelijk voor het darmslijmvlies. Verhitting zorgt niet voor een minder giftige werking. Saponinen komen vooral voor in onrijpe tomaten, aardappelen (vooral in de schil en in de vroege aardappel) soja, quinoa, amarant en alfalfa.
Uiteraard wil jij geen schade oplopen aan je darmslijmvlies. Moet je dus nu in het vervolg quinoa laten staan? Nee, maar gebruik het niet te veel. Ik zelf vervang rijst weleens door quinoakorrels. Een enkele keer gebruik ik quinoavlokken of meel. Voor de vlokken, meel en gepofte quinoa bestaan ook andere alternatieven zoals havervlokken, boekweitmeel of gepofte boekweit.
Door het uitzoeken van al die graansoorten ben ik er achter gekomen dat boekweit het best van allemaal is. Mijn volgende blog gaat hierdan ook over. Binnenkort op deze site een recept met gepofte boekweit.
* Fytinezuur remt de opname van mineralen, vooral die van calcium, magnesium, ijzer en zink, en remt de absorptie van eiwitten. Door granen in lauw vocht te laten wellen, breekt het enzym fytase de fytine. Vandaar dus dat je je havermout een nacht moet laten wellen. Fytinezuur komt ook voor in brood en vandaar de ophef om niet te veel brood te eten. Het enzym fytase is namelijk niet hittebestendig. Dus bij het bereiden van brood gaat deze verloren en behoudt het brood het fytinezuur. Fytinezuur neemt wel af naarmate het brood ouder wordt. Oud brood en dan geroosterd is dus een goede optie.